8 Μαρ

Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας 2021: Το doodle της Google και ο αγώνας κατά του κορονοϊού

Η φετινή Ημέρα της Γυναίκας είναι αφιερωμένη στον παγκόσμιο αγώνα των γυναικών κατά της κρίσης του COVID-19.

Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, η Google αφιερώνει το video-doodle που δημιούργησε στις γυναίκες όλου του κόσμου. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει αφιερώσει τη φετινή Ημέρα της Γυναίκας στον παγκόσμιο αγώνα των γυναικών κατά της κρίσης της COVID-19, καθώς εν πολλοίς είναι ένας δικός τους αγώνας. Μπορεί οι γυναίκες σε πολλά να αδικούνται, να έχουν δεύτερους ή τρίτους ρόλους και να αγωνίζονται σε πολλά μέτωπα να κερδίσουν αυτά που τους ανήκουν, αλλά σε αυτόν τον αγώνα κυριαρχούν.

Διαβάστε επίσης: Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας από την Μπουμπουλίνα μέχρι τη Μερκούρη και την Δημουλά

Τα Ηνωμένα Έθνη ξεκίνησαν να γιορτάζουν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στο Διεθνές Γυναικείο Έτος του 1975. Το 1977, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών κάλεσε τα κράτη μέλη να ανακηρύξουν την 8η Μαρτίου ως Ημέρα του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των γυναικών και την παγκόσμια ειρήνη.

H πρώτη τήρηση της Ημέρας της Γυναίκας πραγματοποιήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 1909 στη Νέα Υόρκη, ενώ η 8η Μαρτίου προτάθηκε από τη Διεθνή Διάσκεψη Γυναικών του 1910 ώστε να καθιερωθεί μια «Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας». Αφού οι γυναίκες κέρδισαν το δικαίωμα ψήφου στη Σοβιετική Ρωσία το 1917, η 8η Μαρτίου καθιερώθηκε ως εθνική αργία εκεί. Την εποχή εκείνη εορταζόταν κατά κύριο λόγο από το σοσιαλιστικό κίνημα και τις κομμουνιστικές χώρες μέχρι την υιοθέτησή της το 1975 από τα Ηνωμένα Έθνη. Η πρώτη τήρηση της «Ημέρας της Γυναίκας», ονομαζόταν «Εθνική Ημέρα της Γυναίκας» και πραγματοποιήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου του 1909 στη Νέα Υόρκη, όπου διοργανώθηκε από το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αμερικής κατόπιν εισήγησης της Τερέζα Μαλκίελ. Αν και υπήρξαν ισχυρισμοί ότι η μέρα γιόρταζε την διαμαρτυρία των εργατριών στην κατασκευή ενδυμάτων στην Νέα Υόρκη στις 8 Μαρτίου του 1857, οι ερευνητές τους καταρρίπτουν ως μύθο.

Στις 19 Αυγούστου 1910 διοργανώθηκε Διεθνής Διάσκεψη Γυναικών ως πρόδρομος της γενικής συνάντησής της Δεύτερης Διεθνούς Σοσιαλιστικής Κοινότητας στη Κοπεγχάγη της Δανίας. Εμπνευσμένη εν μέρει από τους Αμερικανούς σοσιαλιστές, η Γερμανίδα Σοσιαλίστρια Λουίζε Τσίτς πρότεινε την καθιέρωση μιας ετήσιας Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας και υποστηρίχθηκε από τη συνάδελφο σοσιαλίστρια και αργότερα κομμουνίστρια ηγέτιδα Κλάρα Τσέτκιν, υποστηριζόμενη από την Κέιτ Ντούκε χωρίς όμως να καθοριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία.

Οι αντιπρόσωποι (100 γυναίκες από 17 χώρες) συμφώνησαν με την ιδέα ως μέσο προώθησης των ίσων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος του εκλέγειν για τις γυναίκες. Το επόμενο έτος, στις 19 Μαρτίου 1911, η Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας σηματοδοτήθηκε για πρώτη φορά με τη συμμετοχή πάνω από ενός εκατομμυρίου ανθρώπων στην Αυστρία, τη Δανία, τη Γερμανία και την Ελβετία. Μόνο στην Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία υπήρξαν 300 διαδηλώσεις. Στη Βιέννη, οι γυναίκες παρέλασαν στην Ρίνγκστρασσε και σήκωσαν πανό για να τιμούν τους μάρτυρες της Κομμούνας των Παρισίων. Οι γυναίκες ζήτησαν να τους δοθεί το δικαίωμα του εκλέγειν και της κατοχής δημοσίων αξιωμάτων. Διαμαρτυρήθηκαν επίσης κατά της διάκρισης λόγω φύλου στην εργασία .Οι Αμερικανοί συνέχισαν να γιορτάζουν την Εθνική Ημέρα της Γυναίκας την τελευταία Κυριακή του Φεβρουαρίου.

Το 1913 οι Ρωσίδες όρισαν την πρώτη τους Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας το τελευταίο Σάββατο του Φεβρουαρίου (σύμφωνα με το ιουλιανό ημερολόγιο που στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε στη Ρωσία). Παρόλο που υπήρξαν κάποιες απεργίες, πορείες και άλλες διαμαρτυρίες από γυναίκες κατά τα έτη που προηγήθηκαν μέχρι το 1914, καμία από αυτές δεν συνέβη στις 8 Μαρτίου. Το 1914 έλαβε χώρα η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου, πιθανόν επειδή η ημέρα αυτή ήταν Κυριακή και έκτοτε πραγματοποιείται πάντα αυτήν την ημερομηνία σε όλες τις χώρες. Η τήρηση της Ημέρας στη Γερμανία το 1914 ήταν αφιερωμένη στο δικαίωμα ψήφου των γυναικών, το οποίο οι Γερμανίδες απέκτησαν τελικά το 1918.

Στις 8 Μαρτίου του 1917 (σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολόγιο), στην πρωτεύουσα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας Πετρούπολη, οι εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας διαδήλωσαν γεμίζοντας τους δρόμους όλης την πόλη. Αυτό σηματοδότησε την αρχή της ρωσικής επανάστασης. Οι γυναίκες στην Αγία Πετρούπολη έκαναν απεργία εκείνη την ημέρα για το «Ψωμί και την Ειρήνη» - απαιτώντας το τέλος του Α 'Παγκοσμίου Πολέμου, τον τερματισμό των ελλείψεων τροφίμων και το τέλος του τσαρισμού. Ο Λέων Τρότσκι έγραψε ότι «η 23η Φεβρουαρίου (8 Μαρτίου) ήταν η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας και υπήρξαν συναντήσεις και δρώμενα. Όμως δεν φανταζόμασταν ότι αυτή η «Ημέρα της Γυναίκας» θα κήρυττε την έναρξη της επανάστασης. 

Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, η Μπολσεβίκικη Αλεξάνδρα Κολλοντάι και ο Βλαντιμίρ Λένιν όρισαν την 23η Φεβρουαρίου (8 Μαρτίου) ως επίσημη αργία στη Σοβιετική Ένωση, αλλά συνέχισε να είναι εργάσιμη μέρα μέχρι το 1965. Στις 8 Μαΐου 1965 με το διάταγμα του ΕΣΣΔ Προεδρείου του Ανωτάτου Σοβιέτ, η Διεθνής Ημέρας της Γυναίκας κηρύχθηκε ως μη εργάσιμη ημέρα στην ΕΣΣΔ «για τον εορτασμό των εξαιρετικών προτερημάτων των σοβιετικών γυναικών στην κομμουνιστική οικοδόμηση, στην υπεράσπιση της πατρίδας τους κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, στον ηρωισμό και την ανιδιοτέλεια στο μέτωπο και στα μετόπισθεν και επίσης σηματοδοτώντας τη μεγάλη συμβολή των γυναικών στην ενίσχυση της φιλίας μεταξύ των λαών και τον αγώνα για την ειρήνη. Έτσι η ημέρα των γυναικών πρέπει να γιορτάζεται όπως και οι άλλες αργίες».

Από την επίσημη υιοθέτησή της στη Σοβιετική Ρωσία μετά την Επανάσταση το 1917, η ημέρα εορταζόταν κυρίως στις κομμουνιστικές χώρες και από το κομμουνιστικό κίνημα παγκοσμίως. Άρχισε να εορτάζεται από τους κομμουνιστές της Κίνας από το 1922. Μετά την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας την 1η Οκτωβρίου 1949, το Κρατικό Συμβούλιο κήρυξε στις 23 Δεκεμβρίου ότι η 8 Μαρτίου ορίζεται ως επίσημη αργία, με της γυναίκες στην Κίνα να δικαιούνται μισή ημέρα άδεια.

Η κομμουνίστρια ηγέτιδα Ντολόρες Ιμπάρρουρι οδήγησε μια πορεία γυναικών στη Μαδρίτη το 1936 την παραμονή του ισπανικού εμφυλίου πολέμου.

Οι γυναίκες πρωταγωνιστούν στη μάχη κατά του κορονοϊού

Η 8η Μαρτίου, καθιερωμένη ως παγκόσμια ημέρα της γυναίκας, είναι φέτος ημέρα πολέμου με τον αόρατο και πολύ επικίνδυνο εχθρό, τον SARS-CoV2 . Σε αυτό τον πόλεμο οι εορτάζουσες είναι στην πρώτη γραμμή,  ως νοικοκυρές, σύζυγοι, μητέρες, εργαζόμενες.  Το ΑΠΕ-ΜΠΕ φιλοξενεί απόψεις γυναικών γιατρών  οι οποίες εργάζονται σε δομές υγείας και καθόλη τη διάρκεια της πανδημίας  κάτω από πολύ ιδιαίτερες και δύσκολες συνθήκες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης. Μάλιστα σύμφωνα με έκθεση της ΕΕ οι γυναίκες αποτελούν τη μεγάλη πλειονότητα των εργαζομένων στην υγεία. Τις βλέπουμε να πρωταγωνιστούν στις δομές υγείας επιδεικνύοντας την αυταπάρνηση και  το αίσθημα ευθύνης που τις διακρίνει και μας δίνουν σιγουριά ότι ο πόλεμος αυτός θα κερδηθεί. Η ζωή, που αυτές από τη φύση τους δημιουργούν, θα νικήσει για μια ακόμη φορά.

Οκτώ γυναίκες εξιστορούν την εμπειρία τους, μοιράζονται την σκέψη τους και εξηγούν τι κράτησαν στο μυαλό, στην καρδιά και την ψυχή τους από τον πόλεμο αυτόν, που πέρασε τον ένα χρόνο. Ένας απολογισμός του αγώνα κατά του κορονοϊού από θηλυκό μυαλό και γυναικεία ματιά, κατάθεση σοφίας και ελπίδας για τη ζωή που έχουμε μπροστά μας.

«Δεν θα σταθώ σ' αυτά που μας πήρε η πανδημία. Θα σταθώ σε αυτά που μας έδωσε. Μαζί με τα σπίτια μας νοικοκυρέψαμε και τις προτεραιότητες μας και αυτό το κλισέ ετών "η υγεία πάνω από όλα",  ξαφνικά απέκτησε νόημα. Ήταν σαν κάποιος να μας έλεγε σταμάτα και δες!», δηλώνει από την Ρόδο η γιατρός πνευμονολόγος Σοφία Αναστασίου.

Αισιόδοξο είναι το μήνυμα της Μαρίας Παλαύρα, η οποία είναι πνευμονολόγος στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών του Σωτηρία. «Ένας χρόνος πανδημίας από τον ιό SARS-CoV2 και οι γυναίκες γιατροί με συναίσθηση ευθύνης και καθήκοντος στην πρώτη γραμμή της μάχης, ατενίζουμε με αισιοδοξία το μέλλον, με εφόδια την επιστημονική γνώση και τον εμβολιασμό».

Την δική της εμπειρία περιγράφει συνοπτικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η πνευμονολόγος, Γιούλα Δαμιανού, από την Αρκαδία. «Μέσα στην πανδημία ως γιατρός ωρίμασα, ως πολίτης θύμωσα με τους επιπόλαιους, ανεύθυνους "παντογνώστες", ως μητέρα τσακώθηκα πολύ προστατεύοντας τα "μικρά" μου, ως σύντροφος απόλαυσα όσα δεν προλάβαινα, ως γυναίκα με ομόρφυνε μια ακόμα ρυτίδα που....κέρδισα».

Στις εναλλαγές των συναισθημάτων της σε συνδυασμό με την επιστημονική πρόκληση στέκεται η γιατρός πνευμονολόγος, Ιωάννα Σιγάλα, επιμελήτρια στην Κλινική Εντατικής Θεραπείας του Νοσοκομείου  Ευαγγελισμός: «Η πανδημία για εμένα είναι οι εναλλαγές έντονων συναισθημάτων, η επιστημονική πρόκληση,  οι άνθρωποι που παλεύουν ή πεθαίνουν μόνοι, o αναγκαίος περιορισμός των ατομικών δικαιωμάτων αλλά και η ευκαιρία για ενδοσκόπηση, η ελπίδα του εμβολίου.», αναφέρει.

Από τη Θεσσαλονίκη, που βίωσε πολύ βαριά την πανδημία, η  πνευμονολόγος Πασχαλίνα Γκιουλέκα στέλνει το δικό της μήνυμα, συνιστώντας λίγο ακόμη υπομονή καθώς η αρχή του τέλους έχει γίνει. «Η ανάγκη για τη διατήρηση της ζωής μας ένωσε και πάλι σαν Έθνος. Η συνεργασία όλων των φορέων και ειδικοτήτων έφερε ένα καλό αποτέλεσμα συνολικά. Όλοι έχουμε κουραστεί αλλά τώρα πρέπει να δώσουμε τον καλύτερο μας εαυτό, η αρχή του τέλους έχει γίνει.»

Βαρύ φορτίο SARS-CoV-2 «σηκώνει» ο νομός Αχαΐας και η Πάτρα από την αρχή της πανδημίας. «Ένας χρόνος αβεβαιότητας, απόγνωσης, κούρασης αλλά και ικανοποίησης για τους ασθενείς που βγήκαν νικητές από την μάχη με τον κορονοϊό. Αυτό το χρόνο οι γυναίκες υγειονομικοί εργάστηκαν στην πρώτη γραμμή με αυταπάρνηση, έχοντας αισιοδοξία για επιστροφή στην κανονικότητα», αναφέρει η επικουρική Πνευμονολόγος, στο Νοσοκομείο Αγιος Ανδρέας, Νίκη Τσόλκα.

Η πνευμονολόγος Σωτηρία Δεβενέ από την Λιβαδειά είδε την «οικογένειά της» να… μεγαλώνει: «Τον τελευταίο χρόνο" μας λέει "η οικογένεια μου έχει διευρυνθεί με πολλά μέλη, τους ασθενείς με covid. 'Απειρες ώρες στο τηλέφωνο και ταυτόχρονα να τρέχουν και οι οικογενειακές υποχρεώσεις. Δύσκολος και απαιτητικός ρόλος.»

Στους ρόλους της γυναίκας αναφέρεται η Σύλβια Ραφτοπούλου Πνευμονολόγος ΜΕΘ στο Σωτηρία. «Γιατρός, σύζυγος, μάνα, γυναίκα. Ώρες ατέλειωτες στο νοσοκομείο και μετά οι δουλειές στο σπίτι όπως όλες οι γυναίκες.  Δεν ξέρω αν τα καταφέρνω, αλλά ξέρω ότι η θετική έκβαση του ασθενούς και η αγκαλιά της κόρης μου έχουν γίνει πια όλη μου η ζωή.»